Berichten met de tag: „Het Nieuwe Leren“

Het ‘nieuwe leren’ is niets nieuws

Dinsdag heb ik op school weer portfoliogesprekken gehouden met leerlingen van mijn mentorklas. Dat is genieten geblazen. Samen op zoek naar talenten en leerdoelen. Waar ben je goed in en wat wil je leren. Het portfoliogesprek maakt de leerling bewust en vergroot het zelfvertrouwen. Op de langere termijn vergroot het het inzicht in het leerproces. Het leert de leerling leren.

Het portfoliogesprek is een onderdeel van het zogenaamde ‘nieuwe leren’. Bij competentiegericht leren bepaalt de leerling voor een (groot) deel zijn eigen curriculum, afhankelijk van de individuele leerbehoefte. Als je iets al kan, dan hoef je het niet meer te leren is de gedachte. En als je ergens geen interesse in hebt en het is niet essentieel voor het diploma, waarom zou je het dan leren?

Het ‘nieuwe leren’ is de laatste jaren vaak negatief in het nieuws geweest. Alarmerende berichten komen vooral uit het MBO en het HBO. In het MBO wordt competentiegericht onderwijs in 2011 verplicht ingevoerd. De boze traditionele mannetjes van Beter Onderwijs Nederland geven er flink op af. Kortzichtige kritiek. Met het systeem is niks mis, de uitvoering laat wel vaak te wensen over. Maar dat heeft naar mijn overtuiging meer met de schaalgrootte van de onderwijsinstellingen te maken. In de wirwar van bureaucratie is elk gekozen onderwijsconcept gedoemd te mislukken.

De term het nieuwe leren is ook niet juist. Zeker niet als het gaat om competentiegericht leren. De Amerikaanse onderwijskundige John Franklin Bobbitt schreef in 1918 The Curriculum: a summary of the development concerning the theory of the curriculum. Hij stelde daarin dat het individu en zijn leerbehoefte centraal zouden moeten staan bij het leren. Helemaal mee eens. Het is een idiote gedachte dat alle dertig leerlingen in een klas dezelfde leerbehoefte zouden hebben. Toch gaat het traditionele onderwijs daar van uit. Allemaal dezelfde hoofdstukken uit hetzelfde boek in dezelfde tijd afmaken; dezelfde toetsen met dezelfde wijze van beoordeling. Het scheelt echt niet zo veel met de video van Pink Floyd. Het ‘nieuwe leren’ mag dan niets nieuws zijn, het oude leren is wel heeeeel oud.

Dirk Zijn Onderwijs 1

Het is niet alleen maar ellende in het onderwijs. Zeker niet. Twee weken geleden ben ik na 11 weken gespaard verlof weer aan de slag gegaan en ik geniet er van. Leerlingen zijn leuk. Kinderen zijn leuk. Er is niks mis met de jeugd in Nederland. Wel met het onderwijs. Vereniging Beter Onderwijs Nederland (BON) heeft gelijk dat ze de schaalvergroting als één van de oorzaken noemt. Ze hebben wel meer punten waar ik het mee eens ben. Alleen hun oplossingen zijn slecht. Zo doen ze hun uiterste best om Het Nieuwe Leren de schuld te geven van het slechte onderwijs. En dat is onterecht. Ik vraag me ook af wat ze verstaan onder Het Nieuwe Leren? Vanaf de jaren 70 zijn er inderdaad een aantal onderwijsvernieuwingen op initiatief van het ministerie doorgevoerd. De basisvorming, het VMBO en het studiehuis zijn de meest bekende. Ook al is de invoering van het studiehuis strikt genomen niet verplicht gesteld door de overheid, het is door de meeste scholen wel zo ervaren.

De uitgangspunten bij de voorgenomen veranderingen waren niet eens zo slecht. De onderwijsinspectie meet er vandaag de dag de kwaliteit aan af. Het resultaat is bepaald niet overweldigend. Het VMBO heeft nog wel geleid tot een betere aansluiting met het MBO. De basisvorming heeft daarentegen nooit veel ingehouden en het studiehuis zou je mislukt kunnen noemen. Een van de oorzaken voor het geringe succes is de top down benadering van de overheid. De noodzaak tot veranderen werd op de werkvloer niet ervaren. Dan is elke poging tot verandering kansloos.

De beperkte veranderingen die door deze drie onderwijsvernieuwingen tot stand zijn gekomen zou ik nog niet onder de noemer ‘Het Nieuwe Leren’ willen plaatsen. Alle goeie bedoelingen ten spijt geeft de docent nog steeds klassikaal les en zijn er nauwelijks nieuwe werkvormen ingevoerd. Klassikaal les geven, het vak terug geven aan de docent, dat is dé oplossing van BON voor het slechte onderwijs. Nou hef die vereniging dan maar gelijk op want dat is dus al het geval. Maar misschien geeft BON de vernieuwing die het studiehuis heeft gebracht meer krediet dan ik.  Het studiehuis is eerder oud leren op een ietsiepietsie andere manier. De docent is nog steeds verantwoordelijk voor het onderwijsproces en niet de leerling. Binnen de muren van het klaslokaal (die zijn er ook nog steeds) is de docent gewoon de baas.

Maar wat is Het Nieuwe Leren dan wel? BON heeft een lijst met drogreden opgesteld die volgens hen door onderwijsvernieuwers worden gebruikt om Het Nieuwe Leren aan de man te brengen. Je kan er van afleiden wat ze onder Het Nieuwe Leren verstaan. Zeggen dat iets een drogreden is om te bewijzen dat iemand ongelijk heeft is overigens ook een drogreden.

Archief