DirkZijn

Een hoop gezever op niks af vind ik het dus, de standpunten van Beter Onderwijs Nederland. Wie kan het ermee oneens zijn? Dus, wat moet je ermee?! Ik krijg een beetje een eng idee van oude, of in ieder geval traditioneel ingestelde menschen die bang zijn voor verandering.

Het maakt niet uit wat voor onderwijsconcept je gebruikt, het gaat om de uitvoering. Of je nou kiest voor Dalton, Montessori, teamteaching, frontaal klassikaal, het studiehuis, natuurlijk leren, iederwijs, adaptief onderwijs. Er staan een paar klassiekers bij in het rijtje, maar ook concepten die zijn bedacht door onderwijsbureau’s die een ‘product’ in de markt hebben gezet om te verkopen. Of nog erger, concepten bedacht door de overheid. Je kan er duur over doen, maar een onderwijsconcept is simpelweg een plan van aanpakken dat moet worden uitgevoerd. De wijze waarop dat gebeurt is dan doorslaggevend. Het onderwijsconcept moet bij de leerling passen, maar misschien nog wel belangrijker bij de docent. Zo kan het gebeuren dat in een ‘ouderwets’ klassikaal systeem vernieuwender onderwijs wordt gedoceerd dan in het op papier meest vooruitstrevende concept. Als de docenten bijvoorbeeld niet kunnen werken met competenties, portfoliogesprekken en coaching, dan gaat het onherroepelijk fout bij de uitvoering.

Toch ben ik een echte onderwijsvernieuwer. Maar dat is minder spannend dan het klinkt. Onderwijs vernieuwen kan betekenen dat je bewust bezig bent een lesprogramma, dat je al jaren draait, te verbeteren. Nieuwe opdrachten, andere werkvorm, ander bronmateriaal, om maar wat te noemen. Het kan ook ambitieuzer. Competentiegericht leren bijvoorbeeld. Contextrijke opdrachten, probleemgestuurd leren, kennis opdoen naast het ontwikkelen van vaardigheden, samen met de leerlingen reflecteren op het leerproces. Rare termen waar ik ooit zelf allergisch voor was. Mijn enthousiasme over de praktijk heeft dat opgelost. Het klinkt voor een leek misschien als een utopie, maar dat is het niet. Dat durf ik na vier jaar ervaring wel te zeggen.

Het gaat er dus om dat je niet stil blijft staan. Niet op de automatische piloot dezelfde lesjes afdraaien. Er mag best ambitie in zitten. Die ambitie mag je verwachten van docenten die W.O. of HBO zijn afgestudeerd. Vreemd genoeg ontbreekt het er nog wel eens aan. En zelden heeft dat met een gebrek aan betrokkenheid te maken. Eerder met een gelatenheid die is ontstaan door teleurstellingen die zich hebben opgestapeld tijdens de onderwijscarrière. Frustraties over gebrekkige faciliteiten en gebrek aan autonomie en uitdaging bij het uitoefenen van het vak. Maar dat is weer een heel ander verhaal.